بودجه صداوسیما در دوره ده ساله اخیر با افزایش ۲۳۸۰ درصد رو به رو شده است. ما نگران مبلغ ۲۴ هزار میلیارد تومان نیستیم، بلکه نگران نحوه مدیریت آن هستیم.
رضا درستکار اعتقاد به این موضوع دارد که صرف بودجه برای امور فرهنگی مورد قبول است. اما مهم است که چگونه این مبلغ مصرف شود. وی تأکید دارد که هزینه‌ها باید به سمت امور زیربنایی یا روبنایی باشند، نه به دکوراسیون بیهوده. او معتقد است که دکوراسیون تنها یک بخش محدود از کار است و باید عملکرد و عقلانیت را در بر بگیرد. مهمترین نکته برای وی این است که مردم باید با پدیده‌های فرهنگی، از جمله تلویزیون، احساس آشنایی یا خویشاوندی کنند. این امر متاسفانه کمرنگ شده‌است. ما نگران مسائل مالی نیستیم، بلکه نگران نحوه مدیریت بودجه‌ایم.
مهسا بهادری اظهار داشته‌است که یکی از منتقدان می‌گوید چاه صداوسیما هرگز پر نمی‌شود، نه با افزایش پول و نه با افزایش پرسنل. این اظهارات صحیح هستند زیرا در دوره ده سال گذشته، بودجه صداوسیما از ۹۶۷ میلیارد تومان به ۲۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته‌است، که نشان‌دهنده افزایش ۲۳۸۰ درصدی است. این افزایش برای یک سهم ۲۴ درصدی از مخاطبان، مطابق گفته جلیلی، و کاهش مرجعیت رسانه‌ای طبق نظرسنجی ایسپا رخ داده‌است.
آمار مخاطبین صدا و سیما
چند ماه قبل، نتایج یک نظرسنجی ایسپا منتشر شد که نشان می‌دهد کاهش محبوبیت صداوسیما در بین مردم در زمینه مرجعیت خبری قابل‌توجه است. در سال ۱۳۸۳، صداوسیما با بیش از ۷۰ درصد مرجعیت رسانه‌ای برای کسب اخبار روزمره بود، اما این رقم در سال گذشته به ۴۵ درصد کاهش یافته‌است. این در حالی است که در همین دوره، بودجه این سازمان به مبلغ حدود ۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته‌است. یک نگاه دقیق‌تر به این افزایش بودجه در ده سال گذشته، می‌تواند واقعیت مسائل مدیریتی را نمایان کند.
بودجه صداوسیما در مقایسه با سال ۱۴۰۲، ۵۸ درصد افزایش یافته‌است. در جلسه نوبت صبح روز گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تصویب جزء ۲ بند الحاقی ۱ تبصره ۱۳ لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، افزایش بودجه صداوسیما و قوه قضائیه را تا ۵۸ درصد اعلام کردند. این تصویب در شرایطی صورت گرفته‌است که رشد بودجه دیگر دستگاه‌ها برای سال آینده تقریباً ۱۲ درصد است.
در جریان بررسی تبصره ۱۳ لایحه بودجه، رئیس سازمان برنامه و بودجه، داوود منظور، اظهار کرد که افزایش بودجه صداوسیما و قوه قضائیه نسبت به سال ۱۴۰۲، حدود ۵۸ درصد است. این افزایش منجر به بار مالی حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان به دولت شده‌است.
منظور با بیان این نکته افزود: “تصویبات اعمال‌شده در تبصره ۱۳ لایحه بودجه، بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان بار مالی اضافی به دولت اعلام کرده‌است. ما از نمایندگان خواهش داریم که هر تغییری که در هزینه‌ها ایجاد می‌کند، بار مالی آن را برای ما پیش‌بینی کنند.”
به تفصیل، آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات، نیز در نقد افزایش ٥٨ درصدی بودجه صداوسیما اظهار داشت: “افزایش بودجه به ٥٨ درصد توسط مجلس، مطابق مصوبه‌ای که گرفتند، مطرح شده‌است. این در حالی‌است که درآمد فیلیمو در سالانه از صداوسیما بیشتر است. اصلاح این رویه‌های نادرست ارتباطی، کمی بینش و مقداری برنامه‌ریزی نیاز دارد.”
با این تصویب، بودجه صداوسیما به میزان قابل توجهی افزایش‌یافته و این مسئله در حالی اتفاق افتاده‌است که افزایش بودجه دیگر دستگاه‌ها برآمده از تصمیمات مجلس، نسبت به برنامه‌های پیشین حدود ۱۲ درصد است.
تلویزیون تا چه اندازه آورده دارد؟
در دوره ۱۳۹۳، بودجه صداوسیما حدود ۹۶۷ میلیارد تومان بود، اما در سال ۱۴۰۳ به حدود دو هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته‌است. با این افزایش بودجه، نکته مهم این است که تخصیص این پول‌ها به سازمانی انجام شده‌است که فعالیت فرهنگی انجام نمی‌دهد. به عبارتی دیگر، این سازمان به نحوی که انتظار می‌رود در ارتقاء سلیقه یا همگرایی عمومی نقش داشته‌باشد، عمل نمی‌کند.
رضا درستکار، منتقد فرهنگی، اظهار داشته‌است که افزایش بودجه تنها قضیه‌ای جزئی است و مسئله اصلی در مدیریت فرهنگی است. مدیران صداوسیما اعلام کرده‌اند که تنها برای یک عده محدود برنامه تولید می‌کنند و این تعداد برای آنها کافی است، در حالی که این نگرش مشکلاتی را به دنبال دارد و مردم را متوقف‌کرده و وضعیت فرهنگی در یک انسداد مشخص گرفته‌است.
او تاکید دارد که در این شرایط، حتی اگر بودجه زیادی اختصاص داده‌شود، بدون مدیریت فرهنگی مناسب نتوانسته‌است به توسعه و پیشرفت در حوزه فرهنگ کمک کند. او همچنین به اهمیت ایجاد گشایش در فضا و جذب افراد بیشتر در فعالیت‌های فرهنگی اشاره می‌کند.
در پایان، او به نقد و انتقادهایی اشاره می‌کند که به بودجه صداوسیما وارد شده‌اند. او تاکید دارد که مدیریت فرهنگی درست و موثر نداشته‌ایم و در نهایت مشکل اصلی در اینجاست، نه در میزان بودجه.
بدون دیدگاه